Im wcześniej rozpoczniemy psychoterapię, tym lepsze są nasze rokowania. Podstawą do zrozumienia i rozwiązania problemów jest dialog i zrozumienie między pacjentem a terapeutą. Gdy jesteśmy zdecydowani na rozpoczęcie psychoterapii, wybierzmy kogoś, kto specjalizuje się w dziedzinie, jakiej dotyczą nasze trudności. Początkowe spotkania mają na celu diagnozę oraz ustalenie planu pracy, kolejne natomiast to rozpracowywanie problemów i nauka nowych schematów myślenia oraz działania.
W psychoterapii istnieje wiele tzw. nurtów, z którymi warto się zapoznać, aby móc przygotować się mentalnie na spotkania ze specjalistą oraz dobrać najbardziej nam odpowiadający nurt.
Nurt poznawczo-behawioralny: praca polega na badaniu związku naszych myśli i emocji z towarzyszącymi im schematami zachowania. Pacjent ma możliwość rozpoznania przyczyn swoich problemów, uczy się rozwiązywania ich oraz ćwiczy nowe wzorce reagowania w określonych zachowaniach. Zmiana sposobu myślenia wpływa pozytywnie na całe życie pacjenta i znacznie zmniejsza ryzyko nawrotu zaburzeń w przyszłości.
Nurt humanistyczno-egzystencjalny: w tym nurcie każdy człowiek traktowany jest jako indywidualna jednostka, a kluczowym elementem – rozwój jego samoświadomości. Terapeuta dostosowuje tryb współpracy do potrzeb pacjenta, pomaga mu zrozumieć trudności, które uniemożliwiają mu samorealizację i powodują poczucie niespełnienia. Wspólne poszukiwanie rozwiązania nurtujących pacjenta problemów ma na celu zapewnienie mu spokoju i nauczenie samodzielnej walki z przeszkodami.
Nurt systemowy: pacjent i jego otoczenie są w tym nurcie poszczególnymi elementami jednego z wielu systemów tworzących świat, które cały czas wzajemnie na siebie oddziałują. Podejście systemowe może być stosowane zarówno w terapii indywidualnej, jak i rodzinnej czy dla par – w tym drugim przypadku terapeuta pełni głównie rolę obserwatora, czuwającego nad dialogiem pacjentów. Nurt ten skupia się na międzyludzkich relacjach oraz możliwości poprawy ich jakości.
Nurt psychodynamiczny: w tym nurcie praca koncentruje się wokół nieuświadomionych przekonań, doświadczeń z przeszłości i procesów myślowych kształtujących wzorce zachowania pacjenta. Terapeuta ogranicza się do zadawania pytań naprowadzających i nakierowujących pacjenta na uczucia, emocje i wspomnienia.
Nurt Gestalt: jest to podejście holistyczne do pacjenta, które ma pomóc mu odzyskać równowagę emocjonalną i fizyczną. Terapeuta uczy nas koncentrować się na “tu i teraz”, oswajać oraz rozwiązywać problemy i zachowywać homeostazę. Kluczowym jej elementem jest szczery, aktywny dialog między obiema stronami, otwartość na wprowadzanie nowych metod działania i rozpoznanie własnych potrzeb.
Nurt integracyjny zakłada, iż nie istnieje jedna, uniwersalna metoda psychoterapii i analizy zaburzeń oraz problemów pacjenta. Psychoterapeuta dostosowuje sposób pracy indywidualnie dla każdego przypadku, czerpiąc z przedstawionych powyżej nurtów i skupiając się przede wszystkim na szczególnych potrzebach każdego człowieka. Stwarza to wiele nowych możliwości i zapewnia pacjentowi maksymalny komfort, co znacznie zwiększa skuteczność terapii i może skrócić jej przebieg.
Czas trwania psychoterapii jest zależny od wielu czynników, jak zaawansowanie problemu pacjenta, jego samodzielna praca poza spotkaniami w gabinecie specjalisty, częstotliwość spotkań oraz czynniki zewnętrzne, jak możliwość wdrażania zmian. Okres ten waha się od kilku tygodni do nawet kilku lat. Ważne jest także to, w jaki sposób będziemy podtrzymywać efekty terapii już po jej zakończeniu. Proces poznawania swoich problemów i nauka nowych wzorców zachowań nigdy nie są łatwe, jednak rezultaty, które dzięki nim uzyskamy, będą pozytywnie wpływać na całe nasze życie.